ခါတမေနဗူဝသ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ရှေးပညာရှိတို့၏ လင်းပြချက်များ

(ကောက်နုတ်ချက်)

အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏ ဗျာဒိတ်ပေးလမ်းညွှန်ချက်နှင့် ကိုက်ညီစွာ တစ်နည်း၊ အရှင့်မုက္ခပါတ်တော် ၄.၆၀ ကို လိုက်နာလျက် ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် မြတ်ကုရ်အာန်ကို ဦးထိပ်ထား၍ တစ်မျိုး၊ တမန်တော်မြတ်(ဆွ)၏ ဟဒီးဆ်တော်များဖြင့်တစ်ဖုံ ခါတမေနဗူဝသ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အဆင့်ဆင့်ရှင်းပြခဲ့ပြီးဖြစ်ပါသည်။

ယခု 'အုလုလ်အမရ်' တရားဓမ္မရေးရာ အကြီးအကဲများဟု အစ္စလာမ့်ကမ္ဘာက လက်ခံနာယူခဲ့ကြသူများ၏ အဆိုအမိန့်များကို ဆက်လက်လေ့လာသွားကြပါမည်။ ယခုအကြောင်းရပ်ကို မတင်ပြမီ လိုရာဆွဲ အဓမ္မဝိသေသပြုခဲ့သော 'Khatam-al-aowlat' 'ခါသမုလ် အောင်ဝ်လားဒ်' နှင့် ပတ်သတ်၍ ယခုတင်ပြပါမည်။ "တီရ်ယာကုလ် ကုလူးသ်'' ကျမ်းတွင် ဟာဇရသ် အဟ်မဒ်ဆာဟိဘ်မှ 'ခါသမုလ် အောင်ဝ်လားဒ်' ဟူသည့် အသုံးအနှုံးကို သုံးစွဲဖော်ပြခဲ့ခြင်းမှာ ရှေးသူတော်စင်ကြီးများက အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ထံတော်မှ အိလ်ဟာမ်ဗျာဒိတ်တော်ဖြင့် အသိပေးခြင်းခံကြရကာ ကြိုတင်နိမိတ်ဟောချက်များပြုခဲ့ရာ ထိုနိမိတ်ဟောချက်များ၌ 'အာခရီဇမာနဟ်' ကမ္ဘာ့နောက်ဆုံးခေတ်များတွင် ပေါ်ထွန်းလာမည့် အကြင် မဟ်ဒီ-အေ-ကာမီလ်နှင့် 'ခါသမုလ် ဝလာယတေအာမဟ်' ဂုဏ်အဆင့်ရှိ ထိုသည့်ဆုံးခန်းတိုင်ရောက်သော အဆင့်ရှိသူ "အာဒမ်'' မှာ မွေးဖွားဖြစ်ထွန်းစဉ်ကပင် အမြွာမွေးဖွားလာလိမ့်မည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အာဒမ်ဆွဖီယွလ္လာဟ်ကဲ့သို့ပင် ဖွားမြင်လိမ့်မည်။ ထို့ပြင် 'ခါသမုလ် အောင်ဝ်လားဒ်' ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ထို့ပြင်ဆက်လက်၍ ထို ခါသမုလ်အောင်ဝ်လားဒ် ဟုူသော စကားလုံးကို မည်သို့သောသဘောသကန်ဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်းကိုလည်း အဆိုပါဝါကျ၏ ဒုတိယအကြောင်း၌ပင် ယခုလိုဆက်လက်ရှင်းပြထားပါသည်။

''အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အာဒမ်သည် လူသားမျိုးဆက်တွင် ပထမဆုံးဖွားမြင်လာခဲ့သူဖြစ်၏။ သို့ကြောင့်အကြင်သူ၏အပေါ်တွင် ဟကီကတေအာဒမီယသ်၊ မနုဿဖြစ်ရခြင်း၏ အစစ်အမှန်ရည်မျှော်ရာ သဘောဖြင့် ပြည့်ဝစုံလင်ပြီးပြည့်စုံခြင်းသို့ရောက်သော ထိုပုဂ္ဂိုလ် (မဟာလူသား) သည် 'ခါသမုလ် အောင်ဝ်လားဒ်' ဖြစ်ရပေသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကွယ်လွန်ြ့ပီးနောက် မည်သည့်ပြီးပြည့်စုံသူ မဟာလူသား တစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမှ မည်သည့်အမျိုးသမီး၏ ဝမ်းဗိုက်မှ ထွက်မြောက်လာစေမည်မဟုတ်သောဟူ၏။ '' (တီရ်ယာကုလ် ကုလူးသ်ကျမ်း ၊ ၁၉၀၂ ခု၊ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်၊ ပကြိမ်၊ စာ - ၁၅၆ )

( ဤသည်ကိုမဖတ်၊ တံဆိပ်ခပ်နှိပ်ခံထားရသည့်မျက်လုံးအစုံဖြင့် ထို evil ၏ပါးစပ်ပေါက်သည် အမှားများသာစိမ့်ဝင်ခံထားရသည့်အတိုင်း အမှားကို အခြားသူများအပေါ် အဓမ္မဝိသေသပြုသည်မှာ အဆန်းတကြယ်မဟုတ်တော့ပါ။ ထုံးစံအတိုင်း စာ ၂ ကြောင်း ၃ ကြောင်းခန့်ကို ကော်ပီတင်၍ အမှန်တရားများအား စာတစ်အုပ်လုံး ရဲရဲဝံ့ဝံ့တင်ပြခြင်းဖြင့် အဆန်းစစ်ခံနေသောသူများကို ဆဲရေးတိုင်းထွာသည်မှာလည်း ထို evil အတွက် သာမာန်လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်သာ။ )

သို့ဖြစ်ရာ 'ခါသမုလ် အောင်ဝ်လားဒ်' ဟူသော အသုံးအနှုံးကို သုံးစွဲရခြင်းမှာ နောက်ဆုံးပိတ် မိမိ၏နောက်တွင် လူ့မျိုးဆက်ပြတ်သွားလိမ့်မည်ဟုူသော သဘောမျိုးမဟုတ်ကြောင်းနှင့် မိမိသည် အာဒမ်ကဲ့သို့ပင် ဒုတိယလူ့မျိုးဆက်ကြီးတစ်ခု၏ စတင်ရာဖြစ်ပြီး မိမိ၏ဂုဏ်အဆင့်မျိုးဖြင့် နောင်ဘယ်သောအခါမှ မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ ပေါ်ထွန်းမှာ မဟုတ်ကြောင်း ညွှန်းဆိုခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း သိနားလည်ရပါသည်။ သို့ကြောင့်လည်းပဲ မီရ်ဇာဆာဟိဘ် (အ) က မိမိစီရင်ရေးသားခဲ့သော ကိရှ်တီ-အေ-နူးဟ် ကျမ်းတွင် ''အကြောင်းမူ ကျွန်ုပ်သည် ရူဟာနီယသ် ၊ ဝိညာဉ်ရေးဆိုင်ရာ အကြောင်းအားခြင့် အစ္စလာမ် သာသနာတွင် ခါတမုလ် ခုလဖဟ် ဖြစ်ပေသည် '' ဟု ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ (၎င်းကျမ်း ၁၉၀၂ ခု၊ အောက်တိုဘာ ၂၅၊ စာ ၁၆၊ ပကြိမ်)

အကယ်၍ ခါသမ ကို နောက်ဆုံးပိတ်ဟူသည့်သဘောဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်လျှင် မိမိ၏ဂျာမာအသ်တွင် ယခုထိ မီရ်ဇာဆာဟိဘ်(အ)ကိုဆက်ခံသူ ခလီဖဟ် ငါးဆက်မြောက်ထိရှိနေရန် မလိုအပ်ပါ။

၁။ အွမ်မုလ်မုမေးနီးန် ဟာဇရသ်အိုင်အေရှာဆွစ်ဒီကာဟ်(ဟစ်ဂျရီ ၅၈ ကွယ်လွန်) (ရဒီ) တမန်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ)၏သြဝါဒတော်အရ "မုအလ်လေမာဟ်နိစ်ဖွတ်ဒီးန်'' သာသနာ့အရေးထက်ဝက်မျှတတ်ကျွမ်းသူ၊ သာသနာ့ပညာရှိဟု သမုတ်ခြင်းခံရသူနှင့် သာဝိကာမကြီးဖြစ်သူ၏ ခါတမေနဗူဝသ်နှင့် ပတ်သတ်၍ ရှင်းပြချက်။

''(အို - အစ္စလာမ်သာသနာဝင်အပေါင်းတို့) ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ)နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ကိုယ်တော်မြတ်သည် 'ခါတမုလ်အန် ဗေယာအ်' ဖြစ်တော်မူသည်ဟု ဆိုကြကုန်။ သို့သော် ကိုယ်တော်မြတ် ၏ နောက်တွင် နဗီမရှိတော့ ဟူ၍ကားမဆိုကြကုန်လင့်။'' (တက္ကမီလာမဂျ်မအုလ်ဘဟာရ်ကျမ်းစာ ၈၅။နှင့် ဒုရ်ရေမန်ဆူရ် ကျမ်း၊တွဲ ၅၊ စာ ၂ဝ၄။ )

ထောက်ခံချက်များ။

(က) အိန္ဒိယတိုက်ငယ် တဝှမ်း အရှိန်အဝါကြီးမား၍ ကျော်စောလှသော မုဟာဒီဆ်နှင့် သာသနာ့ပညာရှိကြီး ဟာဇရသ်အေမာမ်မုဟမ္မဒ် သွာဟီရ် (၉၈၆ ဟစ်ဂျရီ ကွယ်လွန်) က အိုင်အေရှာသခင်မကြီး (ရဒီ) ၏ အထက်ဖော်ပြပါ အဆိုအမိန့်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဖော်ပြသည်မှာ -

““ဟဇရသ်အာအိရှာသခင်မကြီး (ရဒီ) ၏ ဤအဆိုမှာ တမန်တော်အီဆာ(အ) သည် “နဗီ” တမန်တော်၏ အခြေအနေဖြင့် ကြွှရောက်ပွင့်ပေါ်ရန်ရှိခြင်းကို အခြေခံ ထားခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြပေသည်။ ထို့ပြင် ဤအဆိုမှာ “လားနဗီးယာဘာ့အ်ဒီ” ဟူသော ဟဒီးစ်နှင့် ဝိရောဓိလည်း မဖြစ်ချေ။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် တမန်တော် မြတ်ကြီး ၏ ယင်းအဆို၏သဘောမှာ ကိုယ်တော်မြတ်၏ နောက်တွင် ကိုယ် တော်မြတ်ချမှတ်ခဲ့သော “ရှရီအသ်” ပညတ်တရားတော်ကို ပယ်ဖျက်ပြုပြင်မည့် “နဗီ” တမန်တော်မျိုးရှိတော့မည် မဟုတ်ဟူ၏။”” (တက္ကမီလာမဂျ်မအုလ်ဘဟာရ်ကျမ်း စာ - ၈၅။)

(ခ) “ဟဇရသ်အေမာမ် အဗ္ဗဒုလ် ဝါဟားဘ်ရှဲအ်ရာနီ (ရဟ) (ဟစ်ဂျရီ ၉၇၆ ကွယ်လွန်) က “လားနဗီးယာဘာအ်ဒီ” ဟဒီးစ်ကို အကျယ်ဖွင့်ဆို ရှင်းပြရင်း မိန့်ကြားသည်မှာ -

““တမန်တော်မြတ်ကြီး ၏ အဆိုအမိန့်ဖြစ်သော “လားနဗီးယာဘာ့အ်ဒီ” နှင့် “လားရစူးလာဘာ့အ်ဒ်” တို့၏ သဘောသကန်မှာ ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး၏ နောက်ပိုင်းတွင် “ရှရီအသ်” ဓမ္မဥပဒေသ၊ ပညတ် တရားတော်ကို ယူဆောင်ချမှတ်မည့် တမန်တော် မရှိတော့ပြီဟူ၏။”” (အလ်ဝါကီယတုလ် ဂျဝါဟီရ် - တွဲ ၂။ စာ ၃၅)

(ဂ) အိန္ဒိယတိုက်ငယ်တဝန်း ကျော်ဇောကိတ္တိရှိလှသော “မိုဟာဒိစ်” လည်းဖြစ် “မိရှ်ကားသ်ကျမ်း” ၏ အဋ္ဌကထာရှင်လည်းဖြစ်ပြီး၊ အဲဟ်လေ ဆွန္နသ်-ဝလ်-ဂျမာအသ်တို့၏ အေမာမ်ကြီးလည်းဖြစ်သော အေမာမ်မောင်လာအလီကာရီသခင်(ဟစ်ဂျရီ ၁၀၁၄ ကွယ်လွန်) က

"ဟဒီးဆ်တော်တွင် လားနဗီယာဘအ်ဒီ ဟူ၍လာရှိထားသော အကြင်စကားလုံးများ၏ အဓိပ္ပါယ်မှာ အိုလမာသာသနာ့ပညာရှင်တို့အပါးတွင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ)၏ ရှရီအသ်ပညတ်တရားတော်ကို ပယ်ဖျက်မည်ဖြစ်သော ရှရီအသ်ကို ယူဆောင်ပေါ်ပေါက်လာမည့် နဗီတမန်တော်တစ်ပါးမျှမရှိဟူ၍ဖြစ်ပေသည်။ '' ( အလ် - အိရှအသ်၊ ဖီအစ်ရှ်ရားတွတ်ဆာအဟ်၊ စာ - ၂၂၆)

(ဃ) ဟစ်ဂျရီ ၁၂ ရာစု၏ မူဂျဒီဒ်ဖြစ်သည့် ဟာဇရသ်ရှားဝလီယွလ္လာဟ်မူဟာဒီစ်ဒေလဝီသခင်ကြီးက

''တမန်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ)မိန့်မှာခဲ့သည့် လားနဗီယာဘအ်ဒီ နှင့် လားရစူးလ ဟူသော စကားအားဖြင့် ဖြတ်တောက်ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီးဖြစ်သောကြောင့် အကြင်နဗူဝင်နှင့် ရေဆာလသ်တို့မှာ ရှရီအသ်အသစ်ကို ချမှတ်ပြဠာန်းသည့် နဗူဝသ်ကိုဆိုလိုခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့သိရှိနားလည်ကြရပေပြီ။'' (ကုရ်ရတွလ်အိုင်းနိုင်းနေ ဖီတဖ်ဒွီလုပ်ရှိုင်ခိုင်းန် ၊ စာ ၃၁၉)

(င) “နဝါဘ် ဆစ်ဒီးက်ဟာဆန်ခါးန်” ဆာဟိဘ်ဆိုသူ (အဲဟ်လေဟဒီးစ်ခေါင်းဆောင်)၊ ဟစ်ဂျရီ (၁၃၀၇ ကွယ်လွန်) က ဟဒီးဆ်တော်များလာ “လားနဗီးယာဘာအ်ဒီ” ဆိုသည်မှာ တမန်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ) နောက်ပိုင်း ကိုယ်တော်ဆောင်ယူလာခဲ့သည့် ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်ကို ပျယ်ဖျက်ရန် အခြားကျမ်းစာရ တမန်တော်ပွင့်ပေါ်လာတော့မည်မဟုတ်ဟုဆိုလိုကြောင်း ၊ ယင်းဟဒီးဆ်မှာ မှန်ကန်သော်လည်း ‘‘ကျွန်ုပ်(တမန်တော်မြတ်) နောက် ဝဟီဗျာဒိတ်တော်သက်ဆင်းမှု လုံးဝမရှိနိုင်’’ ဟူသော ဟဒီးဆ်မှာမူ အခြေအမြစ်မရှိကြောင်း အိက်တေရာဘ် အလ်-ဆာအဟ် စာ-၁၆၂ တွင်ဖော်ပြခဲ့သည်။

မှတ်ချက် ။ ။ အိုင်အေရှာသခင်မကြီး(ရဒီ) မှာ ဆစ်ဒီကေအက္ကဗရ် ဟာဇရသ်အဘူဘက္ကရ်ဆဒီးက် (ရဒီ)၏ ဆုံးမပဲ့ပြင်မှုအောက်တွင် ကြီးပြင်းလာရသူဖြစ်ပြီး အရွယ်ရောက်သည်နှင့် ကိုယ်တော်မြတ်(ဆွ)၏ ကြင်ယာတော်၊ မုအ်မင်တို့၏ မိခင်မွန် စာရင်းတွင်ပါဝင်ခဲ့လျက် ကိုယ်တော်(ဆွ)၏ သွန်သင်ညွှန်ပြမှု၌ အနီးကပ်နေခဲ့ရသူုဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် မြန်မာကျော် ဃာဇီဆာဟိဘ်ရေးသားသည့် မိခင်မွန်တွင် ဃာဇီဆာဟိဘ်က

''ကျွနု်ပ်တို့ထံတွင် မည်သည့်ခဲရာခဲဆစ်ပြဿနာပေါ်က ယင်းပြဿနာနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အာအေ့ရှာဟ်သခင်မထံ သွားရောက်မေးမြန်းလျှင် သခင်မထံတွင် အဖြေရရှိကြသည်သာဖြစ်ပေသည်။''' (မိခင်မွန်၊ ရေး - သီရိပျံချီအာလ်ဟာဂျ် မောင်လာနာဃာဇီမိုဟမ္မဒ်ဟာရှင်မ်၊ စာ - ၄၆- ၅၄ များရှု၊ ၁၉၆၂ ပုံနှိပ်) ဟု ဖော်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။


၂။ အေမာမ်ရာဃိဘ်-အလ်-အိစ်ဖဟာနီ (ဟစ်ဂျရီ ၅၀၂ ကွယ်လွန်) မှာ လိုဂါတေကုရ်အာန် ၊ ကုရ်အာန်အဘိဓာန်နှင့် သဒ္ဒါကျမ်းပြုရာတွင် အေမာမ်စံပြုထားရသူဖြစ်ပါသည်။ အလ်မူဖရ်ဒတ် မှာ သခင်ကြီးပြုစုခဲ့သည့်ကျမ်းဖြစ်၍ ကုရ်အာန်သဒ္ဒါရှင်းလင်းချက်အဘိဓာန်တို့တွင် အနှိုင်းမဲ့ကျမ်းကြီးဖြစ်ပါသည်။ သခင်ကြီး၏ ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန် စူရာဟ် ၄ အာယတ်တော် ၆၉ တွင် လာရှိထားသော မုက္ခပါတ်တော်ကို ရှင်းလင်းထားချက်အား အောက်ပါအတိုင်း လေ့လာနိုင်ပါသည်။

''အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏ ဗျာဒိတ်တော်ဖြစ်သော မေနန်နဗီယီးနာ သည် အလ်လဇီနာအာန်အမလ္လာဟု အလိုင်းဟင်မ် ၏ သဖ်စီရ်ရှင်းလင်းချက်ဖြစ်သည်မှာ ထင်ရှားပေသည်။ အသင်တို့အနက် အကြင်မည်သူမဆို အလ္လာဟ်နှင့် တမန်တော်မြတ်(ဆွ)အားနာခံလိုက်နာအံ့။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် ယင်းသူတို့အား သူတို့ထက်ရှေးဦးကရှိခဲ့ကြပြီဖြစ်သော ထိုသည့်အင်န်အာမ်ကောင်းကျိုးချမ်းသာရရှိခဲ့ကြသူများနှင့် ရောစပ်ပါဝင်စေတော်မူမည်ဟု ဆိုသယောင်ဖြစ်ရာ၏။ ရာဃိဘ်ကဖော်ပြ၏။ 

အရှင်မြတ်အင်န်အာမ်ကောင်းကျိုးချမ်းသာပေးသနားတော်မူသော အကြင်လေးမျိုးသော အစုဝင်တို့နှင့်အတူတကွ ဂုဏ်ဒြပ်အဆင့်အတန်းအရာ၌ရော အကျိုးဆဝါးဘ်အရာ၌ပါ ပါဝင်စေတော်မူလိုက်မည်ဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ အသင်တို့အနက် အကြင်သူသည် နဗီဖြစ်သော် ၎င်းကိုနဗီတမန်တော်နှင့်စုပေါင်းပါဝင်စေတော်မူလိုက်မည်။ အကြင်သူသည် ဆဒီးက်ဖြစ်ခဲ့လျှင် ၎င်းအား ဆဒီးက်နှင့်အတူ ပေါင်းဖွဲ့ပေးမည်။ ၎င်းပြင် ရှဟီးဒ်ကို ရှဟီးဒ်နှင့်ပေါင်းစေပြီး ဆွာလေ့ဟ်ကို ဆွာလေ့ဟ်နှင့်ပေါင်းဖွဲ့ပေးတော်မူမည်။ '' (သဖ်စီရ် ဘဟ်ရုလ်မုဟီးသ် ၊ အတွဲ ၃၊ စာ - ၂၈၇၊ အီဂျစ်ပြည်ပုံနှိပ်)


၃။

(က) အန်ဒလူးဆီးရားမှ ကျော်ကြားလှသော သူတော်စင်ပညာရှိကြီး ဟာဇရသ် အေမာမ် မူဟီယွဒ္ဒင် အိဗ္ဗနေ့အာရဗီ က လာနဗီယာဘာအ်ဒီနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ရှင်းလင်းရေးသားခဲ့သည်မှာ "ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ) ပွင့်ပေါ်ခြင်းဖြင့် ပြီးပြည့်စုံခြင်းအဆုံသတ်သို့ရောက်ရှိခဲ့သည့် နဗူဝသ်အမျိုးအစားမှာ Tashri’ee Nubuwat ( သရှ်ရီအီး နဗူဝသ်) (ဆိုလိုသည်မှာ - ကျမ်းစာအသစ်၊ ဓမ္မသတ်အသစ် - ရှရီအတ် - ကို ဆောင်ယူလာသည့်တမန်တော်) ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်(တမန်တော်မြတ်)နောက်ပိုင်းတွင် ဥပဒေပြုကျမ်းစာသစ်ဆောင်ယူလာမည့် နဗီသော်လည်းကောင်း၊ ရစူလ်သော်လည်းကောင်း မပွင့်တော့ပေ။ ဆိုလိုသည်မှာ ကျွန်ုပ်(တမန်တော်မြတ်)နောက်ပိုင်းတွင် ကျွနု်ပ်ဆောင်ယူလာသည့် ဥပဒေကျမ်းစာသာရှိမည်ဖြစ်ပြီး သူ(ပွင့်ပေါ်လာမည့် တမန်တော်)သည်လည်း ကျွန်ုပ်၏ဥပေဒကျမ်းစာအရသာ (ဆက်လက်လိုက်နာကျင့်သုံး) သွားလိမ့်မည်။ (ဖတူဟတ္တိ မက္ကီးရာကျမ်း အတွဲ ၂ ၊ စာ-၃)

(ခ) အေမာမ် မူဟီယွဒ္ဒင် အိဗ္ဗနေ့အာရဗီသခင်က ရေးသားခဲ့သည်မှာ ယခုတွင် မုဟမ္မဒ်(ဆွ)အားဖြင့် ဥပဒေပြုနိုင်သည့် နဗီတမန်တော်ဖြစ်ခွင့်ရှိခြင်းသည် အဆုံးသတ်သွားပြီဖြစ်ကြောင်း သေချာလှသဖြင့် ကိုယ်တော့်(ဆွ)နောက် ဥပဒေ ပြုနိုင်သည့် တမန်တော်ရှိတော့မည်မဟုတ်။ .. သို့သော် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် မိမိ၏အစေတော်များအပေါ်တွင် သနားကြင်နာတော်မူလှသည်ဖြစ်၍ သာမာန်ရိုးရိုးဖြစ်သည့် ကျမ်းစာဥပဒေဆောင်ယူမလာသည့် နဗီတမန်တော်အမျိုး အစားကို (အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က) ဆက်လက်တည်တံ့စေတော်မူထား၏။ (ဖူဆွဆ်ဆွလ် ဟီကာမ် ၊ စာ - ၁၃၄ - ၁၃၅)

(ဂ) တမန်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ)သည် မိမိ၏နောက်လိုက်(မွတ်စလင်မ်) များအနက်မှ တမန်တော်အဖြစ်ရရှိခြင်းကို ရည်ရွယ်တော်မူခဲ့သော်လည်း ထိုတမန်တော်များသည်ကား မိမိ(တမန်တော်မြတ်ကြီး - ဆွ)၏ ဥပဒေကိုသာ လိုက်နာကျင့်သုံးကြစေရန် ထိုဥပဒေအား ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ (ဖတူဟတ္တိ မက္ကီးရာကျမ်း စာ-၁၇၇ - ၁၇၈)


၄။ ဟာဇရသ် ပီရေပီရားန် ဆိုင်ယဒ်အဗ္ဗဒုလ်ကာဒီရ် ဂျီလာနီ ကွတ်ဒူးစ် ဆီရ်ဟု (ဟစ်ဂျရီ ၅၆၂ ကွယ်လွန်) သခင်ကြီးက

၅။ ဟာဇရသ် အဗ္ဗဒွလ်ဝါဟစ်ဘ် ရှီရာနီသခင် ဟောပြောခဲ့သည်မှာ တမန်တော်ဖြစ်ခွင့်ရှိခြင်းသည် လုံးဝဥဿုံအဆုံးသတ်သွားသည်မဟုတ်၊ ဥပဒေပြုကျမ်းစာအသစ်ရ တမန်တော်ဖြစ်ခွင့်ရှိခြင်းသည်သာ ဆက်လက်တည်တံ့နေမည်မဟုတ်ဘဲ ဟဒီးဆ်တော်လာ လာနဗီယာဘာအ်ဒီနှင့် လာရစူလာဘာအ်ဒီတို့အား ရှင်းလင်းတင်ပြရ၌ ကိုယ်တော်မြတ်(ဆွ)နောက် ဥပဒေပြုကျမ်းစာအသစ်ရတမန်တော် ရှိတော့မည်မဟုတ်ဟု (တင်ပြရပါမည်။)။ ( အလ်ယဝါကစ် ဝလ် ဂျဝါဟီးရ် ၊ အတွဲ ၂၊ စာ-၃၉ )

၆။ဟာဇရသ် ဆယဒ်အဗ္ဗဒွလ်ကရီမ် ဂျီလာနီသခင်ရေးသားခဲ့သည်မှာ တမန်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ) နောက်ပိုင်း ဥပဒေပြဌာန်းသည့် ကျမ်းစာရတမန်တော်မပွင့်ပေါ်နိုင်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကိုယ်တော်မြတ်(ဆွ)သည် အထွတ်အခေါင်သော အဆင့်သို့ရောက်ရှိတော်မူပြီးသည့် ခါတမန်နဗီယီးန်ဖြစ်သောကြောင့်တည်း။ ( အလ် အင်ဆာနွလ်ကာမီလ်၊စာ-၁၁၅)

၇။

(က) 'ဆရ်သာဂျုလ်အောင်လေယာ' (ဝလီသူတော်စင်များ၏ ဦးသျှောင်) ဟူ၍၊ မွတ်စလင်တို့၏ အလေးထား အရေးပေးခြင်းခံရသော၊ အရှင်သူ မြတ်ဖြစ်သည့် ဟာဇရသ်မော်လာနာရူမီသခင်က တမန်တော်မြတ်(ဆွ)သည် ခါတမန်ဖြစ်၏။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကိုယ်တော်(ဆွ) မတိုင်မီနှင့် ကိုယ်တော်(ဆွ)နောက်ပိုင်းတွင်လည်း ကိုယ်တော်မြတ်ကဲ့သို့သော အဆင့်ရှိသူ တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှရှိခဲ့သည်၊ ရှိတော့မည်မဟုတ်ပေ။ ပန်းချီပညာရှင်တစ်ဦးက အခြားပန်းချီပညာရှင်များထက် ခြယ်မှုန်းရေးတွင် ထူးကဲသာလွန်သော် ထိုပညာရှင်အား ‘ပန်းချီသည် အသင့်ကြောင့် အဆုံးသတ်ခဲ့ပြီ’ ဟု မပြောကြလင့်။ (မိဖ်တာဟုလ် အုလူမ် ၊ အတွဲ ၁၅၊ စာ -၅၆၊၅၇)

(ခ) 'ဆရ်သာဂျုလ်အောင်လေယာ' (ဝလီသူတော်စင်များ၏ ဦးသျှောင်) ဟူ၍၊ မွတ်စလင်တို့၏ အလေးထား အရေးပေးခြင်းခံရသော၊ အရှင်သူ မြတ်ဖြစ်သည့် ဟာဇရသ်မော်လာနာရူမီသခင်က ‘သူတော်ကောင်း တရားကျင့်ကြံခြင်းတွင် အပြင်းအထန်ကြိုးပမ်းကြလေကုန်၊ ထိုသည့်အမူအကျင့်(ရရှိရန်) ကြိုးပမ်းကြလေကုန်။ သို့အားဖြင့် အသင်သည် နောက်လိုက်နာခံသူဖြစ်နေလျက်နှင့် တမန်တော်တည်းဟူသည့် ကောင်းချီးမင်္ဂလာကို ချီးမြှင့်ခံရလတ္တံ။’ (မိဖ်တာဟုလ် အုလူမ် ၊ အတွဲ ၁၃၊ စာ - ၉၈၊၁၅၂)

၈။ ဟစ်ဂျရီ ၁၂ ရာစု၏ မူဂျဒီဒ်ဖြစ်သည့် ဟာဇရသ်ရှားဝလီယွလ္လာဟ်မူဟာဒီစ်ဒေလဝီသခင်ကြီးက တမန်တော်မြတ်(ဆွ) အဆုံးသတ်ခဲ့သည့် နဗူဝသ်မှာ တမန်တော်မြတ်(ဆွ)၏နောက် မဟာကရုဏာတော်ရှင် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ထံတော်မှ ဥပဒေအသစ်ဖြင့် ကြွရောက်လာမည့် မည်သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးသမားမှ မရှိနိုင်ခြင်းကို ဆိုလိုရင်းဖြစ်သည်။ (သဖ်ဟီမတ္တီအိလ္လာဟီယာ၊စာ-၂နှင့်စာ-၈၅)

၉။ အစ္စလာမ့်ကမ္ဘာတွင်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိ၍ ကျော်ကြားလှသော သဖ်စီရ်-အလ်-ကဘီးရ်ကျမ်းကြီးကို ပြုစုခဲ့သူ မုဖတ်ဆေရုလ်ကုရ်အာန်၊ ဟာဇရသ် ဖခရွတ်ဒင်ရာဇီ (ဟစ်ဂျရီ ၅၅၄ ကွယ်လွန်) ၊ အေမာမ်ရာဇီသခင်က 


"အသိဉာဏ်အလုံးစုံတို့၏ ခါသမ်ဖြစ်၏။ ထို့ပြင် ခါသမ်အတွက်ကြီးမြင့်မြတ်ခြင်းရှိရန် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့တမန်တော်မြတ်(ဆွ)သည် ခါသမန်နဗီယီးန်ဖြစ်သဖြင့် နဗီတမန်တော်အားလုံး၏ ကြီးမြင့်မြတ်ခြင်းကို သတ်မှတ်ခြင်းခံရသည်ကို ကြည့်ရှုဆင်ခြင်ကြပါကုန်။ ''' (သဖ်စီရ်ရုလ်ကဘီးရ် ရာဇီ တွဲ ၆။ စာ - ၃၁)


၁၀။ ဒေယိုဘန်ကျောင်းတော်ကြီးကို လက်လွန်မဆွ အုတ်မြစ်ချ၍ တည်ထောင်တော်မူခဲ့သော ၊ ယနေ့ ဒီယိုဘန် များ၏ ဥသျှောင် ဟဇရသ်မောင်လာနာမိုဟမ္မဒ်ကာဆင်(မ်) နာနူတဝီ အရှင်သူ မြတ် (ဟစ်ဂျရီ ၁၂၉၇ ကွယ်လွန်) က ဤသို့မိန့်ကြားရှင်းပြထားပါသည်။

“သာမန်လူအများ၏ အယူ၌ တမန်တော်မြတ်ကြီး (ဆွ) ၏ “ခါတမ်“ ဖြစ်ခြင်းမှာ တမန်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ) ၏ အချိန်ကာလသည် ရှေးတမန်တော်တို့၏ အချိန်ကာလ၏ နောက်မှဖြစ်သည်။ ဤသို့ဖြင့် တမန်တော်မြတ်ကြီးသည် အားလုံးတို့တွင် နောက်ဆုံးစွန်သောနဗီဖြစ်သည်ဟူ၍ အဓိပ္ပါယ်သဘောရယူကြပေသည်။ သို့ရာတွင် အချိန်ကာလအားဖြင့် ရှေးကျခြင်းနောက်ကျခြင်းတွင် ပင်ကိုယ်သဘောအားဖြင့် မည်သို့မျှ မြင့်မြတ်ခြင်းသဘော မရှိဟူသည်ကို ပညာဉာဏ်ရှိသူတို့အဖို့ ပေါ်လွင် ထင်ရှားပါ လိမ့်မည်။ ထို့နောက် ဂုဏ်တင်ချီးမွမ်းရာ၌ “ဝလာကင်န် ရစူလွလ္လာဟ် ဝါ ခါတမန်နဗီယီးန်” ဟု မိန့်တော်မူခြင်းမှာ ထိုသို့သော ပုံစံဖြင့် ဆိုပါလျှင် (တစ်နည်း နောက်ဆုံးဟူ၍ အချိန်ကာလသဘောကိုယူလျှင်) အသို့လျှင် မှန်ကန်သင့် လျော်ပါ တော့မည်နည်း။ အကယ်၍ ဤ (ခါတမန်နယီးန်ဟူသော) ဘွဲ့ကို ဘွဲ့ဂုဏ်ချီးမြှင့်ခြင်း အဖြစ် မဆိုလျှင်လည်းကောင်း ဤ“ခါတမီယသ်” အဆင့်အတန်းကို ချီးမွမ်းမှု ဖွင့်ခန်းအဖြစ် မသတ်မှတ်လျှင်လည်းကောင်း၊ ”ခါတမီယသ်” မှာ အချိန်ကာလအားဖြင့် နောက်ဆုံးဟုယူလျှင် မှန်ကန်သင့်မြတ်နိုင်ပေသည်။ သို့သော် “အဲဟ်လေအစ္စလာမ်” (အစ္စလာမ်သာသနာဝင်) တို့အနက် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကမျှ ဤအကြောင်းရပ်ကို သဘောတူလက်ခံကြမည် မဟုတ်ကြောင်းကို ကျွနု်ပ်နားလည်ထားပါသည်။””  (သာဟ်ဇီရွန် နားစ်၊ စာ ၄-၅)

ထိုအရှင်သူမြတ်ကပင်ဆက်လက်ဖော်ပြသည်မှာ ‘ အနာဂတ်တွင် မြင့်မားသည့်အဆင့်ဖြင့် တမန်တော်တစ်ပါး ပေါ်ထွန်းလာ လျှင်လည်း တမန်တော်မြတ်(ဆွ)၏ အဆုံးစွန်ဖြစ်ခြင်းမှာ တစ်စုံတစ်ရာထိခိုက်မှုလုံး၀ မရှိကြောင်း’ ။ (သာဟ်ဇီရွန် နားစ်၊ စာ ၃၄)

၁၁။ ယခုတစ်ဖန် ဟနဖီ၊ ဒေယိုဘန်ဒီနှင့် ဘရေလဝီ အစရှိသော ဂိုဏ်းဂဏ အသီးသီးနှင့် အဲဟ်လေ စွန္နသ်ဝလ် ဂျမာအသ်အစုဝင်အားလုံး တညီတညွတ်တည်း အလေးထား လက်ခံကြသော၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်သည့် ဟစ်ဂျရီ ၁၀ ရာစု၏ မူဂျဒစ်လည်းဖြစ်သော 'ကုတူဘုလ် အက္ကတားဗ်၊ ဟဇရသ်အေမာမေရဗ္ဗာနီ၊ မူဂျဒီဒ် အလ်ဖ်-ဆာဏီ၊ ရှိတ်ခ် အဟ်မဒ် ဖာရူကီ၊ ဆရ်ဟင်ဒီ'' (ဟစ်ဂျရီ ၁ဝ၃၄ လွန်) က ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး(ဆွ)၏ 'ခါတမီယသ်' နှင့် စပ်လျဉ်း၍ မည်သို့သော အဓိပ္ပါယ်သဘော ကောက်ယူမှု ရှိခဲ့ကြောင်းဟူမူ

''တမန်တော်ချုပ်ကြီး၊ ဟဇရသ်မူဟမ္မဒ် မုစ်တဖာ(ဆွ) ပွင့်ပေါ်ပြီး နောက် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီးအား နောက်လိုက် နာခံသူ (တပည့်) တို့အနေနှင့် ကိုယ်တော်မြတ်အား လိုက်နာ၍ အမွေဆက်ခံသော အားဖြင့် 'နဗူဝသ်' တမန်တော်ဖြစ်ခြင်း၏ အလုံးစုံသော ဂုဏ်အဆင့် ကို ဆွတ်ခူးရယူခြင်း နှင့် ကိုယ်တော်မြတ် 'ခတမွလ်ရုဆူလ်' (တမန်တော်ချုပ်) ဖြစ်တော်မူခြင်းတို့တွင် ဝိရောဓိ မဖြစ်ချေ။ သို့ဖြစ်ရာ အို-အညွှန်းခံရသူ အသင်သည် သံသယဖြစ်သူတို့တွင် အဝင်အပါ မဖြစ်ပါစေလင့်။'' (မက္ကသူဘ်၊ အမှတ် ၃ဝ၁။ ပတွဲ၊ စာ - ၄၃၂)

ယခုကျွန်ုပ်အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သမျှသော ပုဂ္ဂိုလ်မွန်ကြီးများ၊ သူတော်စင်ကြီးများ၊ မူဂျဒီဒ်ကြီးများ၊ အေမာမ်များမှာ အစ္စလာမ့်ကမ္ဘာတွင် အကျော်ဒေးယျရှိပြီး သြဇာညောင်းလှသော authentic ဓမ္မသတ်များကိုပေးနိုင်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများဖြစ်ကြပါသည်။ Al-Mufradat fi Gharib al-Quran ၊ အလ်မူဖရ်ဒါးတ် ကျမ်းကြီးကို ရေးသားပြုစုခဲ့သည့်ဟာဇရသ်အေမာမ်ရာဂိဘ် (ရ.ဟ) သခင်ကပင် အလ္လာဟ်နှင့် တမန်တော်မြတ်(ဆွ)ကို လိုက်ခံလိုက်နာအံံ့၊ အင်န်အာမ်ရရှိသူများထဲတွင် နဗီအဖြစ်လည်း ရရှိရန်အခွင့်ရှိသည်ဟု သဖ်စီရ်ဋီကာဖွင့်ခဲ့ပေပြီ။ ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်အား လိန်းအဘိဓာန်ဖြင့် သက်ဝင်ယုံကြည်မည်လော၊ သို့မဟုတ် အေမာမ်ကြီးများ၏ ဋီကာအားဖြင့်သက်ဝင်ယုံကြည်မည်လော၊ သို့မဟုတ်ကျွန်ုပ်တို့ကဲ့သို့ ၃၃.၄၁ ပါ ခါ-သ-မအား နာမ်အဖြစ်သက်သေပြုပြီးသကာလ အေမာမ်ကြီးများ၊ မူဂျဒီဒ်ကြီးများနှင့် အခြားသူတော်စင်ကြီးများ၏ မိန့်ဆိုချက်များကို ပဓာနပြုပြီး ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန်၏ ဖူရ်ကန်မှတ်ကျောက်ဖြင့် ရဲရဲဝံ့ဝံ့တိုက်ဆိုင်ပြီး သက်ဝင်ယုံကြည်ပါမည်လော ဆိုသည်ကို အွန်လိုင်းပေါ်တွင်ရှိကြကုန်သော မွတ်စလင်မ်ညီရင်းအကိုမောင်ရင်းနှမများအနေနှင့် မိမိတို့၏ စေ့ထားသောနှလုံးတံခါးများကို ဖွင့်၍ ရဲရင့်ပြတ်သားလွတ်လပ်စွာဖြင့် ဖူရ်ကန်၏ မှတ်ကျောက်ဖြင့် ဝေဖန်သုံးသပ်နိုင်ကြပါကြောင်း လေးစားစွာတင်ပြလိုက်ရပါလေတော့သတည်း။ 


Ref: http://www.alislam.org/library/books/qandeel/index.htm

ဝါအာခိရွတ်ဒါအ်ဝါးနာ အနိလ်ဟမ်ဒုလိလ္လာဟိ ရဗ်ဘိလ်အာလမီးန်။